Wiadomości

Kryzys psychiczny?

Zwykle pojawia się jakaś nieoczekiwana przeszkoda, trudność czy wydarzenie losowe. Gdy dziecko nie potrafi sobie poradzić z nową sytuacją – reaguje kryzysem.

STRES SZKOLNY
Coraz więcej dzieci w wieku szkolnym doświadcza przewlekłego stresu w szkole. Może on mieć związek z przeładowaniem materiałem dydaktycznym, napiętym harmonogramem dnia, sztywnymi regułami, presją rodziców na osiągnięcia czy dużą wagą przywiązywaną do ocen. Przyczyną może być też brak możliwości rozwijania pasji i zainteresowań, konflikty szkolne (z rówieśnikami i nauczycielami) albo trudności w nauce.
 

PROBLEMY W RELACJACH Z RÓWIEŚNIKAMI
Dzieci potrafią być wobec siebie bardzo okrutne. Mogą wyśmiewać, szykanować, obgadywać, ośmieszać, wykluczać z kręgu koleżeńskiego, nastawiać innych przeciw-ko. Takiej przemocy relacyjnej doświadcza ponad 50 proc. polskich uczniów szkół podstawowych. Twoje dziecko może być ofiarą przemocy werbalnej, czyli wyzywa-nia, obrażania i krzyku. Może też zetknąć się z przemocą fizyczną (jak bicie, celowe potrącanie, zamykanie w jakimś pomieszczeniu) albo elektroniczną (jak umieszczenie kompromitującego zdjęcia w mediach społecznościowych).

PROBLEMY RODZINNE
Rodzina może być źródłem wielu trudnych sytuacji. Zaliczamy do nich np.: chłód emocjonalny rodziców w stosunku do dzieci, zbyt sztywne zasady i brak elastyczności, wysokie oczekiwania przy jednoczesnym braku wsparcia i krytyce, choroby przewlekłe członków rodziny, uzależnienia, śmierć członka rodziny, konflikty
i spięcia między rodzicami, między dziećmi a rodzicami, a także między rodzeństwem, rozwód rodziców, zmiana miejsca zamieszkania, emigracja, przemoc w rodzinie, zaburzenia psychiczne lub emocjonalne, które dotykają jednego z członków rodziny.
    

INTERNET, KOMPUTER, TELEFON
Nadmierne korzystanie z technologii cyfrowej to jednocześnie przyczyna i skutek problemów. Wpływa negatywnie na relacje społeczne poprzez wycofanie, pojawianie się problemów szkolnych i zdrowotnych. Naraża też dziecko na przemoc, pornografię i kontakt z innymi niebezpiecznymi treściami. Ale może być też ucieczką od problemów, np. poczucia braku akceptacji, nieśmiałości, samotności, zamknięcia na innych ludzi, braku rodzicielskiego wsparcia.
 

UŻYWKI (NARKOTYKI, DOPALACZE, ALKOHOL)
Dziecko może sięgnąć po używki dla zabawy, z ciekawości, dla towarzystwa, bo jego rówieśnicy tak robią, a ono nie chce być wykluczone. Używki mogą być dla niego również „lekarstwem” na trudności w radzeniu sobie z przykrymi emocjami, niską samooceną, problemami z wyrażaniem emocji, niską odpornością na stres.


INNE PROBLEMY
Trudności dziecka mogą wiązać się z nie¬spełnianiem wymagań kreowanych przez media, takich jak np. wizerunek osoby sukcesu: szczupłej, pięknej, z wysokimi ocenami, przebojowej. Źródłem niepokoju może być też obawa o los świata związana z zanieczyszczeniem środowiska i zmianami klimatycznymi. Powodem negatywnych emocji może być także zawód miłosny albo problemy tożsamościowe.
Wpływ pandemii COVID-19 na zdrowie psychiczne
    wzrost odsetka młodzieży, która czuje osamotnienie (28%)
    wzrost odsetka młodzieży, która odczuwa stres szkolny (dziewczęta 57%, chłopcy 39%)
    wzrost odsetka dziewcząt deklarujących odczuwanie myśli samobójczych (17%)

Wołanie o pomoc
    Nie zawsze zauważasz, że z dzieckiem dzieje się coś złego. Młodość to okres buntu i wiele zachowań kładziemy na karb dojrzewania. Zdarza się, że po pomoc zgłaszamy się dopiero wtedy, kiedy załamanie zdrowia psychicznego się pogłębiło. Gdy pojawiają się samookaleczenia, alkohol, narkotyki, odmowa chodzenia do szkoły, próby samobójcze. Na problemy psychiczne bardziej narażone są osoby bardzo wrażliwe, ponad 2-krotny wzrost liczby osób doświadczających cyberprzemocy.

POWINNY NAS ZANIEPOKOIĆ:
•    objawy obniżonego nastroju i stresu, takie jak: smutek, przeciążenie, napięcie
•    zaburzenia odżywiania, np. zajadanie stresu lub wprost przeciwnie – stosowanie restrykcyjnych diet
•    objawy somatyczne, które jednak nie mają przyczyny somatycznej, takie jak bóle: głowy, stawów, brzucha, czy towarzyszące lękowi: przyspieszone bicie serca, potliwość, drżenie rąk
•    zaburzenia snu, takie jak bezsenność, poczucie ciągłego zmęczenia, nadmierna senność (przyczynia się do nich także światło emitowane z komputerów czy telefonów)
•    pogorszenie wyników w szkole i spadek zaangażowania w naukę
•    problemy wychowawcze, jak agresja, płaczliwość, nadpobudliwość, drażliwość, wybuchowość
•    problemy dotyczące relacji społecznych, takie jak wycofywanie się z kontaktów albo łamanie prawa, wandalizm
•    zachowania autodestrukcyjne, jak nadużywanie alkoholu, narkotyków i innych
•    substancji uzależniających, okaleczanie się, myśli i próby samobójcze.

Poza tym oznaki kryzysu psychicznego często łatwo pomylić ze zmianami
w zachowaniu związanymi z dojrzewaniem. Zdarza się, że po pomoc zgłaszamy się dopiero wtedy, kiedy załamanie zdrowia psychicznego pogłębiło się do tego stopnia, że wiąże się z samookaleczeniami, nadużywaniem alkoholu, sięganiem po narkotyki, odmową chodzenia do szkoły, podjęcie próby samobójczej.

Podejrzewasz, że Twoje dziecko ma problemy natury psychicznej? Jest smutne, wycofane albo przeciwnie – nadaktywne? Spróbuj się dowiedzieć, co je martwi. W odzyskiwaniu równowagi bardzo ważna jest wspierająca relacja z empatyczną osobą.

REAGUJ, GDY SIĘ MARTWISZ
Często bagatelizujemy nasze obawy. Mamy nadzieję, że problemy same miną. To błąd! Zawsze warto reagować. Problemy ze zdrowiem psychicznym często się pogłębiają. Alarmująca powinna być każda zmiana w zachowaniu. Jeśli podejrzewasz, że dziecko jest w depresji lub wręcz może planować samobójstwo – zrób coś natychmiast. Odważ się zapytać, jak się czuje, i daj sobie czas na słuchanie. Mówienie o samobójstwie nie zwiększa ryzyka, że dziecko odbierze sobie życie. Może raczej temu zapobiec. Jeśli dziecko nie chce Ci powiedzieć, co się dzieje, znajdź osobę z zewnątrz, z którą łatwiej będzie mu rozmawiać, np. psychologa.

ROZMAWIAJ Z EMPATIĄ, TROSKĄ I ZROZUMIENIEM
Nie mów dziecku: „inni mają gorzej”, „po prostu się uśmiechnij” itp. Zamiast tego powiedz wprost: „jestem obok”, „nie jesteś sam”, „razem to pokonamy”, „kocham cię”. Nawet jeśli nastolatek wycofuje się z kontaktu, zamyka w sobie, odpycha Cię – bardzo potrzebuje Twojego wsparcia. Daj mu odczuć, że jesteś cały czas obok, w gotowości, by pomóc.

ZADBAJ DODATKOWO
    Zatroszcz się o zachowanie rytmu dobowego dziecka (spanie w nocy, a nie w dzień), wysypianie się i regularne, zbilansowane posiłki.
    Zachęć dziecko do działań, które pomagają zrozumieć i wyrazić uczucia, jak np. pisanie pamiętnika.
    Interpretuj problemy jako coś normalnego, co przydarza się wszystkim i z czym można dać sobie radę. Nie trać przy tym cierpliwości.
    Zachęć dziecko do aktywności fizycznej – ale nie na siłę. Możesz poszukać czegoś, co mu będzie odpowiadało.
                                                                             źródło: magazyn „ZE ZDROWIEM” NFZ, Internet

• tags